بهترین خوانندگان سنتی ایرانی ؛ از استاد بنان تا بانو الهه
موسیقی سنتی به عنوان موسیقی اصیل ایرانی شناخته میشود که قدمت دیرینه دارد و به عبارتی همان موسیقی دستگاهی به شمار میرود. در این مطلب بهترین خوانندگان سنتی ایرانی را به شما معرفی خواهیم کرد.
موسیقی سنتی یا موسیقی دستگاهی ایرانی یکی از گونههای موسیقی آرامشبخش و پرطرفدار است که از دیرباز وجود داشته و محبوبیت خاصی در میان مردم دارد. دستگاه در موسیقی ایرانی شامل نغمهها و گوشههایی است که با نظم و ترتیب مشخص و بر اساس ویژگیها و ساختارهای ملودیک دستهبندی میشوند. موسیقی سنتی تحت عنوان موسیقی کلاسیک نیز شناخته میشود که در هر کشور با کشوری دیگری تفاوت دارد؛ زیرا این نوع موسیقی برگرفته از سنتها و فرهنگ یک قوم و ملت است.
موسیقی سنتی ایرانی شامل هفت دستگاه مختلف با نامهای شور، سه گاه، همایون، چهارگاه، نوا، راست پنجگاه، ماهور و و پنج آواز با نامهای ابوعطا، بیات ترک، افشاری، دشتی و اصفهان است. این مجموعه در کنار یکدیگر تصنیفهای بینظیر موسیقی اصیل ایرانی را تشکیل میدهند. خوشبختانه تعداد خوانندگان سنتی ایرانی از گذشته تا به امروز کم نبوده و در این عرصه هنرمندان بیبدیل و خوش صدایی فعالیت میکنند. به همین بهانه در این مقاله از بری باخمگ بهترین خوانندگان سنتی ایرانی معاصر را به شما معرفی خواهیم کرد.
آنچه در ادامه میخوانید:
بهترین خوانندگان سنتی ایرانی
در این بخش بهترین و پرطرفدارترین خوانندگان سنتی معاصر ایرانی را به همراه آثار و آلبومهای ماندگارشان به شما معرفی خواهیم کرد.
غلامحسین بنان
- آلبومها: شاخه گل، راز نگاه، وعده وصال، یادی از گذشته، رویای هستی، خلوتگاه راز، تنها تویی و…
- آثار ماندگار و شاخص: ای الهه ناز، ای ایران، بهار دلنشین، کاروان، تو بهار منی، یار رمیده، دیدی ای ماه، دگر چه میخواهی، از یاد رفته
استاد غلامحسین بنان یکی از بهترین خوانندگان سنتی ایرانی هستند که در تاریخ 15 اردیبهشت 1290 در تهران به دنیا آمدند و فعالیت هنری خود در عرصه موسیقی سنتی را از سال 1306 آغاز کردند. آثار به جا مانده از ایشان حدود 350 اثر است که بسیاری از آنها تاکنون منتشر نشدهاند. استاد بنان در تاریخ 8 اسفند 1364 در سن 74 سالگی دار فانی را وداع گفتند.
محمدرضا شجریان
- آلبومها: بیداد، عشق داند، انتظار دل، چشمه نوش، شب وصل، آرام جان، دلشدگان، بی تو به سر نمیشود، غوغای عشق بازان، مرغ خوش خوان و…
- آثار ماندگار و شاخص: تلاوت دعای ربنا، مرغ سحر، از خون جوانان وطن، دل تنگ من، ای یوسف خوش نام ما، بی همگان به سر شود
استاد محمدرضا شجریان نیز یکی از اسطورههای تکرارنشدنی موسیقی سنتی هستند که در تاریخ 1 مهر 1319 به دنیا آمدند و فعالیت هنری خود را از سال 1346 آغاز کردند. استاد شجریان به «خسروی آواز ایران» شهرت دارند و در میان مردم از محبوبیت خاصی برخوردارند. خوانندگان نام آشنایی چون ایرج بسطامی، سینا سرلک، حسامالدین سراج و… تحت نظر استاد شجریان تعلیم دیدند و پا به عرصه موسیقی سنتی نهادند.
ایرج بسطامی
- آلبومها: مژده بهار، بوی نوروز، وطن من، خزان و آرزو، بی کاروان کولی، رقص آشفته و…
- آثار ماندگار و شاخص: گلپونهها، وطن من، بیا تا گل برافشانیم، الا یا ایها الساقی، نفس باد صبا، صنما، بوی نوروز، برگ خزان
ایرج بسطامی نیز یکی دیگر از بهترین خوانندگان موسیقی سنتی ایران است که در تاریخ 1 آذر 1336 در بم به دنیا آمد و فعالیت هنری خود را به طور جدی از سال 1368 آغاز کرد. اولین آلبوم این هنرمند فقید، آلبوم «افشاری مرکب» بود که در سال 1368 منتشر شد. ایرج بسطامی در سال 1382 طی حادثه ناگوار زمین لرزه بم و در سن 46 سالگی دار فانی را وداع گفت.
شهرام ناظری
- آلبومها: گل صدبرگ، باد صبا میآید، حیرانی، صدای سخن عشق، آتشی در نیستان، بشنو از نی، بنمای رخ، یادگار دوست و…
- آثار ماندگار و شاخص: اندک اندک، آتشی در نیستان، کاروان شهید، شیدا شدم، مهتاب رو
شهرام ناظری نیز یکی از پرطرفدارترین خوانندگان سنتی ایران است که در اکثر آثار خود از اشعار مولانا وام گرفته است. او در تاریخ 29 بهمن 1328 در کرمانشاه به دنیا آمد و فعالیت هنری خود را از سال 1354 آغاز کرد و تاکنون بیش از 40 آلبوم موسیقی منتشر کرده است.
صدیق تعریف
- آلبومها: بوعلی سینا، گلگشت، شیدایی، امام علی، ماه بانو، کردانه، شور دشت، عارف شیدا، مهتاب و…
- آثار ماندگار و شاخص: آخ لیلو داخ لیل، آمان هی آمان، ای مطربی حریفان، از نگاه یاران، ماه عروس، گه لاویژ
صدیق تعریف نیز یکی از خوانندگان سنتی قدیمی و پرطرفدار است که در تاریخ 25 دی 1335 در سنندج به دنیا آمد. این هنرمند محبوب فعالیت موسیقیایی خود را از سال 1363 و با انتشار آلبوم «به یاد طاهرزاده» آغاز کرد و تاکنون آلبومهای ماندگار و موفق بسیاری منتشر کرده است.
حسام الدین سراج
- آلبومها: شمسالضحی، باغ ارغوان، نگاه آسمانی، شرح فراق، نرگس مست، دل آرا، طریقت عشق، راه بینهایت و…
- آثار ماندگار و شاخص: ای عاشقان، باغ سرنوشت، خرابات عشق، شمسالضحی، بی من مرو، سراب، رقص پروانه
حسامالدین سراج نیز یکی دیگر از بهترین خوانندگان سنتی ایرانی است که علاوه بر خوانندگی در نواختن سازهای سنتور و سه تار نیز تبحر دارد. او در تاریخ 26 مرداد 1337 در اصفهان به دنیا آمد و از سال 1357 نیز به صورت جدی وارد عرصه موسیقی شد. این هنرمند تاکنون بیش از 30 آلبوم موسیقی موفق منتشر کرده است و یکی از خوانندگان سنتی خوش صدا و مطرح ایرانی به شمار میرود.
اکبر گلپایگانی
- آلبومها: موی سپید، مست عشق، عقیق، دل ای دل، بزم عاشقان، روی برگی بنویس، چرا عاشق نباشیم، قدر محبت
- آثار ماندگار و شاخص: دلم تنگه، عقیق، روزگار، یاد دل، بنویس عشق، وطن، آوازهخوان خسته، مهربان، درویش
اکبر گلپایگانی معروف به «گلپا» نیز یکی دیگر از بهترین خوانندگان سنتی ایرانی محسوب میشود که در تاریخ 10 بهمن 1312 در تهران به دنیا آمده است. استاد گلپایگانی از سال 1335 به صورت جدی وارد عرصه موسیقی سنتی شدند و آثار فاخر و ماندگاری را خلق کردند. چندین نسل با آثار استاد گلپایگانی خاطره دارند و ایشان یکی از محبوبترین خوانندگان سنتی ایرانی به شمار میروند.
حسین خواجه امیری (ایرج)
- آلبومها: غزل خوان، نیاز، همه چشمها به ایرانه، پرنده، گلدون بی گل، قصه زندگی، حرف نگفته و…
- آثار ماندگار و شاخص: پرنده، حرف نگفته، کوچه به کوچه، مرغ دل، نمیدونست دل من، گل من
استاد حسین خواجه امیری مشهور به ایرج نیز یکی دیگر از اسطورهها و بهترین خوانندگان سنتی ایرانی هستند که چندین نسل از آثار ایشان خاطره دارند. استاد ایرج در تاریخ 11 دی 1311 در خالدآباد نطنز استان اصفهان به دنیا آمدند و از سال 1335 فعالیت خود در عرصه موسیقی سنتی ایرانی را آغاز کردند. ایشان در میان طرفدارانشان با لقب «پهلوان آواز» شناخته میشوند و محبوبیت خاصی در میان مردم دارند.
همایون شجریان
- آلبومها: نسیم وصل، ناشکیبا، نقش خیال، با ستارهها، چه آتشها، امشب کنار غزلهای من بخواب، آرایش غلیظ، رگ خواب
- آثار ماندگار و شاخص: صدای تو را دوست دارم، چرا رفتی، خوب شد، آهای خبردار، هوای گریه، همای سعادت
همایون شجریان نیز به عنوان بهترین خواننده سنتی مرد در دو دهه اخیر محسوب میشود که فرزند استاد محمدرضا شجریان است. او در تاریخ 31 اردیبهشت 1354 در تهران به دنیا آمد و از همان دوران کودکی یعنی در سال 1360 به موسیقی علاقهمند شد و به تدریج و با راهنماییهای پدرش به این عرصه ورود کرد. او خواننده سنتی و موسیقی تلفیقی است که تاکنون آثار ماندگار و فاخری در کارنامه هنری خود به ثبت رسانده و همچنین نوازنده تنبک و کمانچه است.
علیرضا افتخاری
- آلبومها: نیلوفرانه، یاد استاد، مستانه، قلندروار، صیاد، آتش دل، خانه دوست کجاست، تنها تو میمانی و…
- آثار ماندگار و شاخص: شاخ شمشاد، گل من، کمان ابرو، چشم شهلا، صیاد، نسیم سحر، دیدی که رسوا شدم، جوانی
علیرضا افتخاری نیز از جمله خوانندگان سنتی قدیمی است که جز پرطرفدارترین خوانندگان سنتی ایرانی محسوب میشود و محبوبیت زیادی در میان مردم دارد. او در تاریخ 10 فروردین 1337 در اصفهان متولد شده است و فعالیت خود در عرصه موسیقی را از سال 1357 آغاز کرد.
آثار استاد افتخاری از پرفروشترین آثار موسیقی منتشر شده در ایران به شمار میرود و این هنرمند محبوب تاکنون بیش از 70 آلبوم موسیقی منتشر کرده است و در سبکهای مختلفی چون موسیقی سنتی، تلفیقی، پاپ سنتی و فولکلور فعالیت میکند. علیرضا افتخاری در عرصه موسیقی با عنوان «مرد هزار چهره موسیقی ایران» شناخته میشود.
سالار عقیلی
- آلبومها: میتراود مهتاب، بی همگان، سایه سبز، یار و دیار، وطن، قافله سالار عشق، عاشقی، نگار و…
- آثار ماندگار و شاخص: وطنم، به یاد من باش، ساقی بهار، ایران سربلند، موج اشک، مادر، معمای شاه، چتر خورشید
سالار عقیلی نیز یکی دیگر از بهترین خوانندگان سنتی ایرانی محسوب میشود که طرفداراران بسیاری دارد و از شاگردان استاد صدیق تعریف است. او در تاریخ 11 آذر 1356 در تهران به دنیا آمده است و از 8 سالگی نواختن سازهای مختلف را آغاز کرد. سالار عقیلی به عنوان اولین خواننده در تاریخ موسیقی ایران است که حنجره خود را بیمه کرده است.
محمد معتمدی
- آلبومها: وطنم ایران، ای عاشقان، سایه جان، بی محابا، سرمست، در محاصره، صبر کن و…
- آثار ماندگار و شاخص: لحظه گرگ و میش، حالا که میروی، شهر خردمند، شب که نسیم میوزد، همیشه یکی هست
محمد معتمدی نیز از جمله خوانندگان سنتی ایرانی پرطرفدار است که نواختن سازهای مختلف را از نوجوانی آغاز کرد. او متولد 2 مهر 1357 از کاشان است که از سال 1358 به صورت جدی وارد عرصه موسیقی شد و در سبک سنتی، پاپ و موسیقی تلفیقی فعالیت میکند. اولین آلبوم این هنرمند محبوب در سال 1385 و با نام «بودن و سرودن» منتشر شد.
علیرضا قربانی
- آلبومها: اشتیاق، رسوای زمانه، حریق خزان، من عاشق چشمت شدم، فروغ، افسانه چشمهایت، با من بخوان و…
- آثار ماندگار و شاخص: دیدی که رسوا شد دلم، بیداد، چکاوک، شروع ناگهان، از من بگذر، هم گناه، کیمیا، هوای جنون
علیرضا قربانی نیز از دیگر خوانندگان سنتی ایرانی پرطرفدار و خوش صدا است که در سال 1398 آلبومی مشترک به نام «افسانه چشمهایت» را با همایون شجریان منتشر کرد. او در تاریخ 15 بهمن 1350 در تهران به دنیا آمد و از سال 1363 وارد عرصه موسیقی شد. این خواننده پاپ سنتی ایرانی اخیرا تیتراژهای پایانی سریال هم گناه را خواند که با استقبال خوبی از سوی مخاطبان مواجه شد و این چندین قطعه جز آثار ماندگار و خاطراهانگیز او محسوب میشوند.
علی زند وکیلی
- آلبومها: میان تاریکی، عبور از مه، تماشای صبا، چون رقص آب، رویای بی تکرار و…
- آثار ماندگار و شاخص: روسری آبی، ترش رو، آخرین رویا، بیتابانه، باهار شیراز، لحظه شیرین، لالایی، عطر خاطره
علی زندوکیلی نیز یکی دیگر از خوانندگان سنتی ایرانی محسوب میشود که صدای گرمی داشته و هواداران بسیاری دارد. او در تاریخ 25 بهمن 1365 در شیراز به دنیا آمد و از سال 1377 به صورت جدی وارد عرصه موسیقی سنتی شد. این هنرمند تاکنون 70 ترانه جذاب منتشر کرده که برخی از آنها با همکاری مشترک برخی گروههای موسیقی بوده است. بر اساس گفته خودش، کریم خان زند جد بزرگ اوست.
قمرالملوک وزیری
قمرالملوک وزیری با نام اصلی قمرخانم سید حسینخان، ملقب به قمر، یکی از خواننده های سنتی زن ایرانی بود که در زمان خود شهرت و محبوبیت بسیاری داشت. او در سال 1248 در تاکستان به دنیا آمد و اولین زنی بود که در ایران بدون حجاب بر روی صحنه رفت و ترانه خواند. بانو قمر یکی از چهرههای پرطرفدار در زمان خود بود که اولین کنسرتش را در سال 1303 در گراند هتل برگزار کرد. او در 14 مرداد 1338 بر اثر سکته مغزی در شمیران درگذشت.
بانو دلکش
- آثار ماندگار و شاخص: بردی از یادم، آمد نوبهار، به کنارم بنشین، عاشقم من، آشفته حالی، آتش کاوران، یار وفادار، ساز شکسته
بانو دلکش با نام اصلی عصمت باقرپور بابلی نیز یکی دیگر از بهترین خوانندگان سنتی ایرانی زن بود که با القابی چون «زن حنجره طلایی» و «آتش کاروان هنر» شناخته میشد. او در تاریخ 3 اسفند 1303 در بابل به دنیا آمد و خواننده سنتی، فولکلور و پاپ ایرانی بود. ترانههای بانو دلکش به زبان فارسی و مازندرانی است که در زمان خود طرفداران و شیفتگان بسیاری داشت. این بانوی هنرمند در 11 شهریور 1383 در تهران درگذشت.
بانو مرضیه
- آلبومها: سنگ خارا، دیدی که رسوا شد دلم، در خلوت غم، الهه ناز، بیداد زمان، مینای شکسته و…
بانو مرضیه با نام اصلی خدیجه اشرف السادات مرتضایی نیز یکی از محبوبترین خوانندگان سنتی زن زمان خود بود که طرفداران بسیاری داشت. او در تاریخ 1 فروردین 1303 در تهران به دنیا آمد و فعالیت هنری خود را از سال 1321 تحت نظر استاد اسماعیل مهرتاش آغاز کرد. این بانوی محبوب و هنرمند در تاریخ 21 مهر 1389 بر اثر بیماری سرطان در پاریس درگذشت.
بانو الهه
بانو الهه با نام اصلی بهار غلامحسینی نیز یکی دیگر از خواننده های سنتی زن ایرانی است که از زمان کودکی به موسیقی و خوانندگی علاقه داشت. او در سال 1313 در تهران به دنیا آمد و نخستین ترانه او با نام «پریچهر» در فیلم سینمایی «مردی که رنج میبرد» منتشر شد و مورد توجه مردم قرار گرفت. این بانوی هنرمند از شاگردان استاد بنان بود و در زمان خود طرفداران بسیاری داشت. بانو الهه در تاریخ 24 مرداد 1386 بر اثر بیماری سرطان درگذشت.
ما در این مقاله بهترین خوانندگان سنتی ایرانی مرد و زن را به شما معرفی کردیم و پیشینه هریک را به صورت مختصر مورد بررسی قرار دادیم. شما طرفدار کدامیک از خوانندگان سنتی ایرانی هستید و از آثار آنها خاطره دارید؟ لطفا نظرات خود را با ما به اشتراک بگذارید.